De familie Sato heeft een boomgaard, genaamd Marusei Orchard, die net zo groot is als twee keer Tokyo Dome (circa 900 hectare) in Fukushima stad. Ze telen het hele jaar door verschillende soorten fruit: kersen die in juni geplukt worden, perziken in juli en augustus, peren en druiven in september en oktober en appels worden geoogst in oktober en november. In hun fruitcafé “Mori no garden” serveren ze prachtige parfaits gemaakt met hun eigen fruit.
Seiichi Sato vertelde zijn persoonlijk verhaal op zondag 13 maart tijdens het online webinar “Fukushima 10 years after” dat de NJV samen met het Ministerie van Buitenlandse zaken van Japan organiseerde en waar ook de ambassadeur van Japan, de heer Horinouchi, een openingswoord deed.
De Sato familie begon ooit met het kweken van zijdewormen en toen dat niet meer rendabel was verbouwden ze rijst. Het waren de grootouders van Seiichi Sato die begonnen met fruit. “We hebben zo’n honderd jaar ervaring in fruitteelt, “ zegt Sato-san. Hij is de zesde generatie die het bedrijf runt. Voordat hij het bedrijf overnam werd al het fruit op de markt verkocht, maar hij vond direct contact met consumenten belangrijk. Sato-san begon met direct sales en besloot om toeristen toe te laten in de fruitgaard zodat zij hun eigen fruit konden plukken. Natuurlijk kwamen de toeristen niet vanzelf, de Sato’s hebben contact opgenomen met diverse touroperators en reisorganisaties. In de loop der jaren zagen ze het aantal toeristen toenemen en konden zij er goed van leven. Toen gebeurde de ramp op 11 maart 2011.
“De aardbeving was hevig en anders dan normaal, de beving was verticaal in plaats van horizontaal, “ vertelt Sato-san. “Door de aardbeving was alle elektriciteit uitgevallen en via de tv’s die in de auto’s zaten konden we het nieuws volgen. Zo zagen we de tsunami de kust van Fukushima, Miyagi en Iwate verwoesten. Het staat op mijn netvlies gegrift, we waren ongelofelijk verdrietig en teneergeslagen.”
Hij vertelt hoe het verder ging. “Wij hadden niet veel schade van de aardbeving en we zaten op veilige afstand van de kust. De volgende dag zagen we via de auto-tv’s dat er een explosie was geweest bij de kerncentrale Fukushima Daiichi. Maar ook dat was te ver bij ons vandaan om daar last van te hebben.” Hij vervolgt: “Het was maart, het was koud en de kersen waren de eerste oogst die we zouden moeten doen (in juni), dus wij waren in de veronderstelling dat we snel terug zouden gaan naar “business as usual”.”
Niets bleek minder waar. In mei hadden ze nog geen enkele aanvraag gehad van een reisbureau voor het fruitplukken. “Ik werd onrustig. Meestal hadden we al ruim van te voren vragen of boekingen via reisbureaus gekregen maar dit keer niks, “vertelt Sato-san. “Toen het juni was hadden we nog geen 10% van het aantal bezoekers dat we normaal hadden om kersen te plukken. Ondanks dat we geen last hadden van het ongeluk bij de kerncentrale, werd het duidelijk dat men toch dacht dat er bij ons ook een probleem was en toeristen bleken heel Fukushima prefectuur te vermijden. We hebben serieus overwogen om te stoppen met ons bedrijf.” Het echtpaar Sato besluit om het met de medewerkers te bespreken. “Als we door zouden gaan, wat moest dan onze volgende stap worden?”
Ze kwamen met z’n allen tot de conclusie dat het niet erger dan dit kon worden, waarom zouden ze dan niet proberen het beste er van te maken. Maar hoe verder?
“We besloten om al ons fruit op radioactiviteit te laten testen, ondanks dat we ver van de kerncentrale gevestigd zijn. We hebben daarvoor een gespecialiseerd bedrijf ingehuurd,” vertelt Sato-san. “Er kwam uit dat onze producten ver onder de norm scoorden. Toch besloten we om alle bomen te decontamineren. Van eind 2011 tot maart 2012 hebben we van alle fruitbomen een laagje bast afgehaald met een hogedrukspuit.” Een ingrijpende behandeling want veel bomen hebben het niet overleefd. Maar de Sato’s waren vastbesloten zo veilig mogelijk hun fruit te produceren. Bij de volgende test was het niveau zo laag dat er niets gedetecteerd kon worden. Voor iedereen een verzekering dat al het fruit veilig was.
Omdat er ook toen nog weinig toeristen kwamen hebben Sato-san en zijn medewerkers deelgenomen aan diverse activiteiten die voor de reconstructie van Fukushima werden georganiseerd, binnen en buiten de prefectuur. Proeverijen, markten, zij gingen overal naar toe om hun fruit te laten proeven. “Ik hoorde verhalen van mensen die uitgejouwd en gepest werden alleen omdat ze uit Fukushima kwamen,” vertelt Sato-san. “Er gingen geruchten dat iedereen uit Fukushima radioactief zou zijn. Dat maakte me wel een beetje angstig. Maar telkens lieten we zien dat we trots waren op onze producten uit Fukushima. Gelukkig kregen we overal hartverwarmende reacties. Mensen vertelden dat ze tot hun highschool in Fukushima gewoond hadden of dat hun vader oorspronkelijk uit Fukushima kwam. We waren dankbaar voor de vriendelijkheid van de mensen. Het kostte zo veel energie om overal naar toe te gaan, dat ik zelf ook oververmoeid raakte. Maar ik was vastbesloten om iedereen te laten zien dat ons fruit veilig was.”
De Sato’s besloten om nog een stap verder te gaan en het bedrijf te laten certificeren. JGAP is een certificering systeem voor de agrarische sector. Het is een borgingssysteem niet alleen voor de kwaliteit en veiligheid van agrarische producten, maar ook voor goede werkomstandigheden van de arbeiders en voor bescherming van het milieu.
Sato-san: “We hadden de tijd om dat allemaal op te zetten omdat het aantal toeristen onveranderd laag bleef. In de lente van 2013 doorstonden we de test voor certificering helaas niet, er waren nog een aantal verbeterpunten. De tweede poging in juni 2013 was succesvol. We hadden de JGAP certificering binnen! Dit gaf ons moed om verder te gaan. Niet veel mensen weten precies wat JGAP certificering betekent dus dat leggen we vaak uit. De laatste tijd komt het in het nieuws omdat alle leveranciers van het Olympisch dorp waar de atleten verblijven de certificering moeten hebben. Dankzij JGAP konden wij ook aan supermarkten gaan leveren. Na 5 jaar waren we weer terug op het oude niveau van voor de aardbeving en konden we weer wat winst maken.”
Helaas is 2020 ook een moeilijk jaar gebleken door de pandemie. De Sato’s hebben veel voorzorgsmaatregelen moeten treffen op hun bedrijf en onder andere een groot terras gemaakt buiten. “Gelukkig hebben hebben we niet zo’n grote daling van onze inkomsten gezien, maar het blijkt dat er geen eind komt aan de inspanningen die we moeten doen. Maar we gaan door,” zegt Sato-san. “Wij zijn vastbesloten om een lach te brengen op het gezicht van onze klanten.”
Tien jaar zijn voorbij. Door hard werk van iedereen zijn alle agrarische producten uit heel Fukushima volledig veilig. Maar nog steeds hebben de mensen uit Fukushima te maken met vooroordelen en is de verkoop van de producten uit de prefectuur, zoals fruit, vis en rijst, niet op het niveau van voor de ramp. Sato-san: “Ik doe mijn best om de vooroordelen de wereld uit te helpen door mijn verhaal te doen en hoop iedereen te mogen verwelkomen in ons fruitcafé.”
